Hope and resilience 2025 : A multidisciplinary conference on social sustainability for children, youth, and diverse families

Diverse presenters and diverse audience

Wiktoria Moritz-Leśniak dzieli się refleksjami z konferencji na Uniwersytecie Jyväskylä w Finlandii 🇵🇱 🇺🇸

Czy można mówić o rezyliencji dzieci, migracjach, edukacji i rodzinie – i to wszystko w jednym miejscu, z różnych perspektyw i różnymi językami nauki? Konferencja Hope and Resilience 2025, która odbyła się na początku maja w fińskiej Jyväskylä, pokazała, że tak. Przez trzy intensywne dni badacze i badaczki z różnych krajów świata, dzielili się wynikami swoich badań, refleksjami i doświadczeniami, szukając wspólnych punktów styku w obszarach, które łączy troska o przyszłość młodych pokoleń. W ramach 22 sesji tematycznych, 7 sympozjów i 4 wykładów plenarnych poruszano tematy, które – mimo różnorodności – krążyły wokół kluczowych pojęć: rodziny, edukacji, migracji oraz środowiska.

Interdyscyplinarność i międzynarodowość konferencji

To, co według mnie, szczególnie wyróżniało konferencję, to jej interdyscyplinarność i międzynarodowy charakter. Spotkanie osób reprezentujących różne dziedziny i metodologie badawcze dla mnie, ale i dla wielu uczestników konferencji stało się inspiracją do świeżego spojrzenia na znane problemy i dotychczasowe sposoby prowadzenia badań. Wiele prezentacji skupiało się na kontekście lokalnym, co ożywiało dyskusje do porównań międzynarodowych. „U nas jest jednak trochę inaczej”, to zdanie, które otwierało wiele rozmów, pozwalało poszerzyć kontekst i być może dodać kolejny element pozwalający głębiej zrozumieć problem. Jednocześnie, kameralny charakter konferencji dawał szansę na kontynuowanie rozmów i nawiązywanie nowych kontaktów podczas przerw.

Sprawczość dzieci, głosy rodziców i lokalne konteksty edukacji

Cennym doświadczeniem było poznanie wyników badań prowadzonych równolegle w różnych krajach, co pozwalało na ciekawe zestawienia i wymianę perspektyw. Jednym z tematów, który szczególnie mnie poruszył, były analizy dotyczące zmiany i przejścia na kolejne etapy edukacyjne wśród dzieci – proces ten bywa często projektowany bez wystarczającego uwzględnienia gotowości i potrzeb dzieci, a z silnym akcentem na ramy instytucjonalne. W porównaniu z Polską, gdzie procesy te bywają bardziej elastyczne, wydaje się, że w Finlandii, Norwegii czy Islandii (o których była mowa) są one silniej sformalizowane. W naszych badaniach, kwestie związane ze zmianą etapu edukacyjnego nabierają dodatkowej złożoności – często są powiązane z indywidualnymi opiniami i doświadczeniami samych rodziców, czy wcześniejszymi przyzwyczajeniami. Co to znaczy dla dzieci, czym jest taka zmiana dla rodziców? Jakie są motywacje wśród rodziców, którzy chcą, aby klasa, do której dołącza ich dziecko odpowiadała ich wiekowi lub była kontynuacją wcześniejszego systemu? To pytania, nad którymi warto się zastanowić, zobaczyć perspektywę rodziców i samych dzieci.

Duże wrażenie zrobiły na mnie również dwa wykłady plenarne. Jeden z nich, prowadzony przez prof. Tatek Abebe, poświęcony był teoretycznym ramom badania wspólnotowości wśród rodzin i dzieci i kierowaniu uwagi na szersze relacje społeczne. Szczególnie zapadła mi w pamięć myśl o konieczności otwarcia się na teoretyczne perspektywy pochodzące z krajów globalnego Południa. Drugi wykład, prowadzony przez prof. Annę Rönkä, dotyczył podziału obowiązków w rodzinach i udziału innych osób wspierających. Zainspirowało mnie to do poszerzenia analizy rozmów z rodzicami o nowe wymiary – zwłaszcza w kontekście edukacyjnych obowiązków i ich podziału w rodzinie. Choć żaden z tych wykładów bezpośrednio nie dotyczył rodziców migrantów, ani szkoły, to wnosiły one wartościowe konteksty do badań nad rodziną i edukacją.

Rodzicielstwo migracyjne i edukacyjne strategie – wspólne wyzwania, różne odpowiedzi

Szczególne znaczenie miała dla mnie prezentacja dr. Qaziego Waqasa Ahmeda, który przedstawił wyniki badań nad zaangażowaniem rodziców z krajów Azji Południowej (m.in. Bangladeszu i Pakistanu) mieszkających w Finlandii. Wyniki jego badań wskazywały na podobne wyzwania, jakie napotykają rodzice z doświadczeniem migracji w polskiej szkole. Co odróżniało nasze wyniki, to jednak inicjatywa samych rodziców – zaangażowanie, które nie płynie tylko z odpowiedzi na wymagania szkolne, ale wynika z potrzeb i motywacji samych rodziców. Być może różnice te wynikają z odmiennej specyfiki badanych grup, stawianych pytań, czy charakteru relacji szkoła–rodzic. W rozmowie po prezentacji, mieliśmy okazje wymienić się doświadczeniami i perspektywami z badań. Na pewno będę wyczekiwać publikacji dr Ahmeda i chętnie wymienię się dalszymi refleksjami.

Moje własne wystąpienie - At the crossroads of resilience and agency. Exploring migrant parents’ engagement in Polish schools’ lives - dało szansę na podjęcie ciekawej dyskusji związanej zarówno z pojęciem sprawczości wśród rodziców, tego, co znaczy ich odmowa lub niezgoda na to, co proponowane przez szkołę, ale również z pojęciem rezyliencji i osadzeniu jej w szerszym, społecznym kontekście. Temat ten rozwijam obecnie w formie artykułu, a komentarze które otrzymałam podczas dyskusji były bardzo cenną refleksją do dalszej pracy.

Udział w konferencji był dla mnie nie tylko okazją do pogłębienia wiedzy i spojrzenia na własne badania w nowym świetle, ale też inspirującym doświadczeniem osobistym. Spotkanie badaczy z różnych ośrodków na świecie, ich podejść, tematów i metod, pozwoliło mi poszerzyć perspektywę i wzbogacić narzędzia analizy, które wykorzystuję w pracy z dziećmi i rodzinami. Zatem do dzieła!

Wystawa stworzona przez dzieci, która towarzyszyła konferencji.

Hope and resilience 2025 :

A multidisciplinary conference on social sustainability for children, youth, and diverse families

Wiktoria Moritz-Leśniak reflects on a conference at the University of Jyväskylä in Finland

Can we speak about resilience in childhood, migration, education, and family—all in one place, from various perspectives, and in different academic languages? The Hope and Resilience 2025 conference, held in early May in Jyväskylä, Finland, showed that we certainly can. For three intense days, researchers from across the globe shared their findings, reflections, and experiences, searching for common ground in areas united by a shared concern for the future of younger generations. The program included 22 thematic sessions, 7 symposia, and 4 keynote lectures, all of which—despite their diversity—focused on key themes: family, education, migration, and the environment.

Interdisciplinarity and International Exchange – the power of diverse perspectives

What stood out the most about the conference was its interdisciplinary and international nature. The gathering of people representing different social fields and research methodologies became a source of inspiration for me and many participants, encouraging new ways of looking at familiar issues and exploring alternative approaches. Many presentations highlighted local contexts, sparking dynamic discussions around international comparisons. Phrases like “It’s a bit different in our country” often started conversations that broadened perspectives and added depth to shared challenges. At the same time, the intimate scale of the event made it easy to continue conversations and build new connections during breaks.

Children’s agency, parental voices, and local educational contexts

A particularly valuable part of the conference was the opportunity to learn about studies conducted simultaneously in different countries, offering fascinating comparative insights. One topic I got interested in was focused on children’s transitions between educational stages—processes that are often shaped by institutional structures rather than children’s readiness or needs. Compared to the more flexible systems observed in Poland, countries such as Finland, Norway, and Iceland were described as having more formalized, standardized transitions. In our own research, the topic of educational transition gains further complexity, often connected with parents’ opinions, previous experiences, and individual expectations. What does such a change mean for children? How do parents understand and influence it? What motivates parents who want their child to be placed in a class that corresponds with their age or previous school system? These are important questions worth deeper consideration—from both the parents’ and children’s perspectives.

I was also inspired by two keynote lectures. Professor Tatek Abebe explored the theoretical frameworks for studying families and children’s communing and emphasized the importance of looking beyond Western-centric theories to include perspectives from the Global South. The second keynote, Professor Anna Rönkä, addressed the division of caregiving responsibilities within families and the roles of extended support networks. This inspired me to broaden the scope of my own analysis of parental narratives—particularly regarding educational responsibilities and how they are distributed within families. While neither keynote directly addressed migrant families, both offered valuable conceptual tools for rethinking research on families and education.

Migrant parents and educational strategies – shared challenges, different responses

One of the presentations that resonated the most with me was by Dr. Qazi Waqas Ahmed, who presented research on the engagement of South Asian parents (from countries like Bangladesh and Pakistan) living in Finland. His findings pointed to similar challenges as those experienced by migrant parents in Polish schools. However, one notable difference lays in the proactive initiatives of the parents he studied, which were not mentioned, while in my research parents’ engagement is understood not only as a response to institutional demands but also stems from parents’ needs and motivations. Perhaps these differences stem from the distinct characteristics of the groups studied, the questions posed, or the nature of the school–parent relationship. Our conversation after the presentation was not only inspiring but may also mark the beginning of future collaboration. I’m certainly looking forward to Dr. Ahmed’s publication and hope to exchange further reflections in the future.

My own presentation—At the crossroads of resilience and agency. Exploring migrant parents’ engagement in Polish schools’ lives—sparked a discussion about what parental agency means in practice: how resistance or disagreement with school expectations can be interpreted, and how resilience is socially situated. These ideas form the core of an article I am currently working on, and the feedback I received was incredibly valuable for developing the argument further.

Participating in the conference gave me not only the opportunity to deepen my understanding and view my own research from new angles but also offered a personally inspiring experience. Engaging with researchers from different academic communities, exploring their topics and methods, expanded my perspective and enriched the analytical tools I use in my work with parents. Now, it’s time to get back to work— full of questions but also new ideas.

An exhibition created by children that accompanied the conference.