Refleksje Izabelli Main z Tragów Edukacyjnych 2023 w Poznaniu
Dzień otwarty
W ramach Targów Edukacyjnych w Poznaniu 11 marca 2023 r. odbył się dzień otwarty projektu MaMLise pt. Języki większościowe i mniejszościowe w środowisku szkolnym. Pomagamy nauczycielom, uczniom i rodzicom, zorganizowany przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu. W spotkaniu uczestniczyli nauczyciele i nauczycielki, asystentki międzykulturowe, dyrektorzy i dyrektorki oraz badaczki, zastanawiając się nad obecną sytuacją w poznańskich szkołach, dobrymi praktykami i rekomendacjami.
Czego potrzebuje szkoła wielokulturowa?
Podczas debaty „Czego potrzebuje wielokulturowa szkoła” prowadzonej przez dr Izabelę Czerniejewską, specjalistkę ds. uczniów imigrantów w ODN, podniesiono kwestię oddolności i tymczasowości działań w szkołach oraz konieczność odgórnych zmian by szkoła była środowiskiem wspierającym i włączającym wszystkich uczniów. W debacie uczestniczyły asystentki kulturowe, nauczycielki i dyrektorki szkół. Uczestnicy opowiadali jakie działania sprawdzają się w szkołach, np. indywidualna praca z rodzicami, wyjaśnienie systemu zapisów, dziennika elektronicznego, organizacji szkoły i lekcji. Opowiadali także jakie działania podjęli na rzecz uczniów z doświadczeniem migracji. Wskazywano na brak materiałów do nauki w oddziałach przygotowawczych, brak doświadczenia i wiedzy nauczycieli na temat upraszczania przekazu i dostosowywania go do poziomu językowego uczniów. Postulowano wprowadzenie możliwości zaliczenia przedmiotu język rosyjski i/lub ukraiński zamiast drugiego języka obcego w klasach starszych szkoły podstawowej czy konkursów muzycznych, w których uczestnicy mogliby występować z programem w języku innym niż polski.
Najważniejsze rekomendacje zapisano w Stanowisku po dniu otwartym projektu MaMLiSE wobec wsparcia uczniów z doświadczeniem migracji w szkole
Asystentki międzykulturowe
W kolejnej części warsztatowej spotkały się osoby pracujące w szkołach w roli asystentek międzykulturowych, tłumaczy i nauczycielek wspomagających, które podzieliły się dotychczasowymi doświadczeniami. Pełnią one mnóstwo ważnych i różnorodnych zadań w szkołach.
Ich sytuacja pod względem form zatrudniania, dostępu do informacji, udziału w spotkaniach w szkołach była zróżnicowana, co niejednokrotnie utrudnia im pracę. Dyskusja dotyczyła działań integracyjnych np. tygodni wielokulturowości w szkołach. Obok głosów: „Działać”, „organizować” pojawiły się też: „Nie przeszkadzać”. Jednak w wielokulturowej szkole integracja powinna odbywać się codziennie a nie przez tydzień w roku.
Projekt MaMLise
W części warsztatowej przedstawiono rezultaty projektu MaMLise oraz proponowane warsztaty.
W zawieszeniu
Wobec dzieci w sytuacji zawieszenia, o której pisała Anzhela Popyk w poprzednim blogu, niejasnych planów ich rodzin odnośnie miejsca pobytu w dłuższej perspektywie czasowej, mocno wybrzmiał postulat skierowany do nauczycieli, dzieci i rodzin by „wykorzystać czas, ten, tu i teraz”, zatem by każdy dzień spędzony w szkole był postrzegany jako zyskany na ścieżce edukacyjnej dzieci i młodzieży szkolnej.
Szkoła – środowisko zróżnicowane
Dziś nie ma wątpliwości, że szkoła to zróżnicowane środowisko a klasy tworzą uczniowie i uczennice mające bardzo różne możliwości i potrzeby. W pracy pt. Szkoła jako zróżnicowane środowisko edukacyjne wskazano, że „zróżnicowane kształcenie jest szansą na elastyczne dostosowanie nauczania do możliwości danego ucznia. Takie nauczanie w maksymalnym stopniu pomaga uczniowi w osiągnięciu sukcesu”. Autorka podkreśliła koncepcję edukacyjną opartą na dialogu, którego istotą jest poznanie, zrozumienie i bycie razem z uczniem. Taka edukacja jest możliwa do zastosowania przez „nauczyciela refleksyjnego, twórczego i pełniącego rolę mentora. Taki nauczyciel zna i rozumie potrzeby uczniów oraz swoje kompetencje, planuje i realizuje nieszablonowe rozwiązania i wsparcie dla wszystkich podopiecznych, zachowując ich podmiotowość i indywidualność.”
Pozostaje postawić pytanie, ile nauczycielek i nauczycieli może w ten sposób pracować z uczniami w obliczu braku rozwiązań systemowych i strukturalnych problemów oświaty w Polsce.
All photos taken by Izabella Main
Commentaires